6 mei 2025
Stel: je hebt je hele leven gevoetbald en dat gaat nu je ouder wordt niet meer. Dan kun je aan walking football doen, alleen dat is wel heel wat anders. “Een tussenvorm van sport en bewegen ontbreekt vaak, waardoor de stap van regulier naar ‘speciaal’ aanbod dan heel groot is. De groep senioren wordt namelijk nog steeds vaak als één geheel gezien”, aldus Marnik Gommers, specialist beweeggedrag senioren bij Kenniscentrum Sport & Bewegen, die dan ook voor een gerichte aanpak pleit.

Met de Nationale Beweegweek voor ouderen vraagt het Ouderenfonds opnieuw aandacht voor seniorisme in relatie met sport en bewegen. Een initiatief dat Gommers maar wat toejuicht, want er is nog veel werk aan de winkel. Hij was vorig jaar een van de sprekers op het Ouderenfonds symposium ‘Sterker dan je denkt.’ Zijn boodschap onder de streep was duidelijk voor de aanwezige gemeenteambtenaren, buurtsportcoaches, zorgprofessionals en kaderleden van verenigingen: ‘Zie de doelgroep senioren niet als een geheel, maar speel in op hun capaciteit, motivatie en mogelijkheden, waardoor je met een gericht en passend aanbod kan zorgen voor meer sport en bewegen voor álle senioren.’

Enorme diversiteit

Anno 2025, is dat nog steeds de allergrootste uitdaging als het gaat om seniorisme, concludeert Gommers. “Er is sprake van een enorme diversiteit in de doelgroep senioren. Er zijn meer hoogopgeleiden, senioren werken langer en verlenen zelf mantelzorg. Het gaat om autonomie, ertoe blijven doen. actief deelnemen en zich nuttig voelen.” “We kijken daarbij niet naar leeftijd, maar naar vitaliteit en nog steeds zie je dat het sport- en beweegaanbod vaak niet past in die huidige context. Zo sluit het  aanbod voor de vitale 50-plussers waarschijnlijk niet aan bij iemand ouder dan 70 jaar met (gezondheids)klachten of andersom. En wat ook meespeelt is dat we nu nog een hele generatie hebben die niet is opgegroeid met sporten en bewegen. De senioren van de toekomst zijn dat wel.”

In beweging krijgen en houden

Op de vraag of daar het labeltje ‘probleem’ aangehangen kan worden, wijst Gommers op de geldende beweegrichtlijnen. “Het is bewezen dat senioren achterblijven als het gaat om de beweegrichtlijnen. Van de volwassen – 18 tot en met 64 jaar – voldeed in 2024 47,1% daar aan. Bij senioren – vanaf 65 jaar – is dat 38,9 procent en dat aantal neemt af tot ongeveer 20 procent, naar mate de senior ouder wordt. Het gaat daarbij niet alleen om mensen in beweging te krijgen, maar óók om ze in beweging te houden”, zo benadrukt hij.

Durf keuze te maken

“Daarom is het belangrijk dat professionals die werken met senioren echt op hun wensen, behoeften en mogelijkheden inspelen en dat op allerlei niveaus. Wees je bewust van wat de doelgroep drijft en hoe gedifferentieerd ze in het leven staan. Ga na wat senioren nu echt willen, in plaats van ‘we organiseren iets.’ Kijk ook naar het instapniveau, naar een tussenvorm – neem het voorbeeld van gewoon voetbal naar walking football – en werk niet met één soort activiteit, maar leg de accenten anders om meer mensen te kunnen bereiken en behouden.”

“Stel, je hebt nu één soort beweegactiviteit. Deel die eens op in drie verschillende activiteiten. Eentje deel je in met senioren die sterker krachtig ouder willen worden en prestatief zijn. Een ander voor mensen die soepel en gezond ouder willen worden en een derde groep werkt aan het kunnen blijven doen wat ze nog kunnen. Kortom, maak een keuze, durf aan te passen en richt je niet op de hele doelgroep senioren.”

Gommers weet dat er nog een lange weg af te leggen is. “Er gebeurt weliswaar heel veel, vooral lokaal, maar er is niet één grote lijn in te ontdekken. De échte basis ontbreekt. OldStars en Golden Sports zijn goede initiatieven, maar daar wordt ‘maar’ zo’n 10 tot een kleine 15 procent mee bereikt. Ook zien we sinds corona minder senioren sporten en bewegen.”
“Als ik mijn verhaal doe, dan krijg ik vaak te horen van ‘zo had ik het nog niet bekeken.’ Zodra die bewustwording er is, is het tijd om de professionals echt op weg te helpen. En dat gaat met kleine stapjes.”

Toon lef

“Een mooi voorbeeld is een atletiekvereniging waarbij een krachttrainer nu vier verschillende lessen geeft, die voor iedereen toegankelijk zijn. Of een voetbalclub in Zeeland, die te kampen had met een terugloop in leden en een wandelgroep gestart is en waar je nu ook kunt badmintonnen. Experimenteer, denk buiten je standaardaanbod en toon lef. Want als we blijven doen wat we nu doen, dan brengen we de grote groep senioren niet volledig in beweging.”

Paspoort

Marnik Gommers
32 jaar
Specialist beweeggedrag senioren
Kenniscentrum Sport & Bewegen

“Ik breng beweging in sport en bewegen voor en door senioren door middel van kennis uit de wetenschap en praktijk (-ervaring). Ook zet ik mij in voor de brede groep senioren en richt mij daarbij met name op het belang van sport en bewegen voor deze doelgroep en de mogelijkheden om dit te kunnen doen. Het grote doel daarbij is professionals organisaties en verenigingen te helpen alle senioren vitaal oud(er) te laten worden door middel van sport en bewegen.”

Contact: Marnik.gommers@kenniscentrumsportenbewegen.nl