Meebewegen met de tijd
Hoe het Ouderenfonds en ASM samen bouwen aan duurzaam sportplezier voor ouderen.
Wat begon als een gedeeld geloof in de kracht van bewegen, is inmiddels uitgegroeid tot een duurzame samenwerking met impact. Het Nationaal Ouderenfonds en het Athletic Skills Model (ASM) werken sinds 2017 nauw samen om sport en bewegen voor ouderen toegankelijker, veelzijdiger én leuker te maken. Want ouder worden betekent niet dat je moet stoppen met bewegen — het betekent vooral dat je op een andere manier in beweging moet blijven. In gesprek met Anne Bulsink, programmaleider Vitaal bij het Ouderenfonds, en Yordi Vermaat, education manager bij ASM, wordt duidelijk hoe sterk de verbinding tussen beide organisaties inmiddels is — en wat de samenwerking betekent voor de vitaliteit én het welzijn van tienduizenden ouderen in Nederland.
Toen het Ouderenfonds in 2013 begon met OldStars Walking Football, werd duidelijk dat er behoefte was om ook aandacht te besteden aan het trainen van het hele lichaam, in plaats van alleen het spelen van het voetbalspel. Bewegen moest breder en beter afgestemd worden op de doelgroep.
Dat is precies waar het Athletic Skills Model zijn kracht laat zien. Yordi herinnert zich hoe het ASM werd benaderd vanwege hun wetenschappelijk onderbouwde visie op veelzijdig bewegen. “ASM biedt niet alleen trainingen aan, maar een totaalconcept dat zich richt op gezondheid, plezier en het dagelijks functioneren. Wat wij doen met de Schijf van 10! – aandacht voor stabiliteit, kracht, coördinatie, valpreventie, maar ook cognitieve prikkels – sluit naadloos aan bij wat ouderen nodig hebben om fit en zelfstandig te blijven.”
“Dat herkennen we ook uit de praktijk,” vertelt Anne. “We willen dat ouderen zo lang mogelijk mee kunnen blijven doen in de maatschappij. Daarvoor moet bewegen niet alleen verantwoord, maar bovenal leuk en sociaal zijn. Het ASM helpt ons het beweegaanbod te verrijken. Eenzijdig sporten is niet genoeg, zeker niet als je ouder wordt. Het lichaam vraagt om variatie, en dat biedt ASM op een speelse en toegankelijke manier.”
Bewegen met betekenis
Vandaag de dag is het ASM structureel ingebed in het OldStars-programma, dat inmiddels bestaat uit 16 verschillende sportvarianten, verspreid over meer dan 700 verenigingen. Dat zijn wekelijks meer dan 10.000 senioren die in beweging komen — op een manier die past bij hun leeftijd, mogelijkheden en interesses. Sinds 2023 is de OldStars Sport interventie goed wetenschappelijk onderbouwd en daarvoor is een officiële erkenning afgegeven door het Kenniscentrum Sport en Bewegen.
Anne vertelt enthousiast over een recent bezoek aan een OldStars-tafeltennisgroep in Renkum. “De training daar ging veel verder dan alleen de techniek van het spel. Er werd gewerkt aan balans, coördinatie én mentale prikkeling. Wat me vooral opviel was hoe de trainers inspeelden op de uiteenlopende mogelijkheden van de deelnemers. Dat geeft vertrouwen en plezier – twee kernwaarden die wij enorm belangrijk vinden.”
Ook Yordi ziet dat het programma op deze manier echt iets toevoegt. “We bieden ouderen een veilige én uitdagende manier van bewegen. En omdat we veel aandacht hebben voor plezier, zijn mensen op hun gemak, durven ze mee te doen en ervaren ze dat ze nog steeds nieuwe dingen kunnen leren. Je merkt dat mensen blijven terugkomen. Dat sociale aspect is zo belangrijk — mensen voelen zich gezien en gewaardeerd.”
Sport als sleutel tegen eenzaamheid
Bewegen is niet alleen een kwestie van gezondheid — het is ook een krachtig middel tegen eenzaamheid. “Als je ouder wordt en je netwerk krimpt, zijn het juist de wekelijkse sportmomenten die zorgen voor structuur, verbinding en betekenis. Je beweegt niet alleen voor jezelf, maar ook voor het contact met anderen,” zegt Anne.
‘’En het ASM stimuleert deze sociale interactie expliciet’’, voegt Yordi toe. ‘’Doordat het model spelenderwijs en in wisselende groepsgroottes wordt toegepast, ontstaan er vanzelf momenten van samenwerking, competitie en plezier. De cognitieve prikkels in de oefeningen zorgen bovendien voor levendigheid en gespreksstof. Alles is gericht om de kwaliteit van het leven positief te beïnvloeden — zowel fysiek als mentaal en sociaal.’’
Het sluit naadloos aan bij de visie van het Ouderenfonds: dat geen enkele oudere zich eenzaam hoeft te voelen. Door sport- en beweegprogramma’s aan te bieden die laagdrempelig en leuk zijn, worden ouderen letterlijk in beweging gebracht — richting anderen, richting de samenleving. Beweging wordt zo een middel om erbij te horen, om gezien te worden.
Samen richting een beweeglandschap op maat
Om de beweging in stand te houden, is deskundige begeleiding onmisbaar. Daarom investeren beide organisaties in scholing en kennisdeling. Trainers worden opgeleid via speciale ASM-OldStars cursussen, waarin ze niet alleen didactische en motorische kennis opdoen, maar ook leren hoe ze ouderen op een positieve en veilige manier kunnen begeleiden.
Deze trainingen zorgen ervoor dat het gedachtegoed op lokaal niveau tot leven komt. Verenigingen krijgen een stevig fundament om een beweeggroep op te zetten en uit te bouwen. En ouderen krijgen te maken met begeleiders die begrijpen wat nodig is om vitaliteit en plezier te combineren.
‘’We zitten nog vol ideeën voor de toekomst,’’ zegt Anne. Zowel het Ouderenfonds als het ASM willen doorgroeien naar een beweeglandschap waarin ouderen op hun eigen manier en eigen niveau kunnen sporten – net als ieder ander.
“Waarom zou een 10-jarige wél uit allerlei sportvormen kunnen kiezen, en een 70-jarige niet?” vraagt Anne zich af. “We willen naar een situatie waarin senioren net zo goed kunnen kiezen tussen recreatief of prestatiegericht bewegen. Dat betekent ook dat we trainers moeten blijven opleiden, zodat zij het aanbod goed kunnen aanpassen en begeleiden op niveau.”
Yordi vult aan: “Je wilt eigenlijk toe naar een online platform met een community waar trainers, verenigingen en deelnemers elkaar kunnen vinden. Daar delen we kennis, video’s, vragen we om hulp en dragen we ideeën aan. Ouderen zien bewegen, doet meer ouderen bewegen. Zo zorgen we dat de beweging doorgaat – letterlijk én figuurlijk.”
Doe mee: start met OldStars in jouw club of gemeente
De samenwerking tussen het Ouderenfonds en ASM laat zien dat goed doordacht sportaanbod voor ouderen niet alleen mogelijk is, maar ook succesvol kan zijn. Met inmiddels 16 Oldstars sportvarianten, meer dan 700 deelnemende verenigingen met bij elkaar meer dan 10.000 deelnemers per week is er al veel bereikt. Het heeft niet voor niets een erkende interventie. Toch is er nog volop potentie.
Voor beweegprofessionals en sportverenigingen zijn er talloze kansen om mee te doen.
Of je nu al ervaring hebt met OldStars of net begint met het ASM-gedachtegoed — er is altijd een cursus of vervolgtraject dat past.
Foto: Links – Yordi Vermaat van ASM, Rechts – Anne Bulsink van Het Nationaal Ouderenfonds
